Rondwandelen in Versailles

Deze recensie stond op 21 november in kortere vorm in nrc.next. Download de PDF.

Het blijft bijzonder dat een game die eigenlijk een interactieve geschiedenisles is zoveel verkoopt als Assassin’s Creed, met 12 en 11 miljoen verkochte exemplaren voor de meest recente afleveringen.

De serie debuteerde in 2007 en speelde achtereenvolgens tijdens de Kruistochten, de Renaissance, de Amerikaanse Revolutie en, nu, tijdens de Franse Revolutie van 1789 tot 1799. Dat betekent dat je tijdens het spelen historische locaties bezoekt (Versailles, Parijs), historische personages ontmoet (Robespierre, Napoleon, Marquis de Sade) en getuige bent van historische gebeurtenissen (de bestorming van de Bastille, de executie van koning Lodewijk XVI). In de ingebouwde database kun je er nog even over verder lezen.

Destijds werd Assassin’s Creed mogelijk gemaakt door de generatie spelcomputers van de PlayStation 3 en Xbox 360. Door de extra rekenkracht van die apparaten kon de game zich afspelen in uitgestrekte steden, waarin je gebouwen beklom, je door grote mensenmassa’s worstelde, en als sluipmoordenaar je doelwitten ombracht.

Assassin’s Creed Unity is het eerste deel dat speciaal is gemaakt voor alweer een nieuwe generatie spelcomputers, bestaande uit de PlayStation 4 en Xbox One. Om ook iets te kunnen verkopen aan mensen die deze apparaten nog niet in huis hebben, is uitgever Ubisoft zo ver gegaan dat het dit jaar een totaal andere nieuwe Assassin’s Creed uitbrengt voor oudere spelcomputers.

Hoewel Unity opvallend vaak struikelt over zijn eigen technische ambities, met hakkelende beeldverversing en andere foutjes, is het verschil evident. De mensenmassa’s in Unity zijn groter en gevarieerder dan ooit, wat goed uitkomt gezien de volksrevolte. Ook kun je vaker het interieur bezoeken van de gebouwen die je eerder alleen beklom. Vooral Versailles imponeert, mede door de high res kunst aan de muren.

Wel treedt er een uncanny valley-achtig effect op: naarmate de 3D-simulatie realistischer wordt, vallen juist de imperfecties op. Zo voelt de navigatie – die je op de daken zo vloeiend laat rennen, springen en klimmen – binnen ineens grof aan. De fijnere motoriek ontbreekt; je waant je een lomp 3D-object dat door hoekige ruimtes butst en beukt.

De makers proberen te helpen door je met een druk op de knop achter objecten te laten verstoppen, zodat je automatisch ‘gaat waar de game je laat’. Bovendien proberen ze je te aarden in de omgeving met details als geometrisch correcte bloedspetters, die dus kloppend op muren landen. Het helpt, maar niet genoeg.

Ook het verhaal is problematisch. De overkoepelende plot van de Assassin’s Creed-reeks zorgde altijd al voor een jongleer-act: de ware historie van ieder tijdperk wordt verbonden met de eeuwendurende (en grotendeels fictieve) strijd tussen de Tempeliers en de Assassijnen. Hier leidde dat tot een onlogische, onduidelijke opeenvolging van gebeurtenissen waarin hoofdpersonage Arno Dorian de moord op zijn vader probeert op te lossen.

Vervolgens is er nog de sciencefiction, waarin het verleden vanuit de toekomst wordt onderzocht via ‘genetisch geheugen’. In Unity is dit element wijselijk tot een minimum beperkt, op een paar zinderende uitstapjes naar Parijs in andere tijdperken na.

De Franse hoofdstad komt er sowieso het best vanaf. Tolereer je het verhaal en de technische tekortkomingen, en richt je je op het uitpluizen van de stad van de liefde zoals die er aan het eind van de achttiende eeuw bij lag, en op de talloze zij-missies die beschikbaar zijn, dan haal je het meeste uit Assassin’s Creed Unity. En misschien steek je er dan zelfs nog wat van op.

Assassin’s Creed Unity is sinds 13 november verkrijgbaar voor PlayStation 4, Xbox One en Windows. Ontwikkelaar: Ubisoft Montréal. Uitgever: Ubisoft. 3/5 ballen.