Zo verdien je een fortuin met een brokkelig bouwspel

Over het aanhoudende succes van Minecraft

Dit artikel stond op 3 maart in NRC Handelsblad. Download de PDF.

Vorige week dinsdag. Een tweet van de 34-jarige Zweed Markus Persson, alias Notch: “Ik krijg net bericht dat we de 100 miljoen geregistreerde gebruikers hebben bereikt met de pc-versie van Minecraft. 14,3 procent daarvan betaalt. Wauw.”

Vorige week donderdag. Nog een tweet van Notch: “Iemand probeert te lekken dat we met Warner Bros. aan een mogelijke Minecraft-film werken. Ik wilde zelf de lek zijn!”

Het zijn slechts twee mijlpalen in een wonderlijk succesverhaal dat nu al vijf jaar duurt. In 2009 werkte Notch als programmeur bij een gamebedrijf, maar in zijn vrije tijd ontwikkelde hij een virtuele wereld opgetrokken uit miljoenen korrelige blokken, waarin spelers alles konden weghakken, verzamelen en opnieuw opbouwen.

Vanaf het moment dat hij Minecraft begon te verkopen, stroomde het geld binnen. Het spel was nog lang niet af; Persson beloofde regelmatig updates te bieden. Hij richtte het bedrijf Mojang op en nam wat mensen in dienst. Er volgden Minecraft-versies voor smartphones en spelcomputers; van de Xbox 360-versie werden 10 miljoen stuks verkocht. Sinds 2011 is er zelfs een speciale jaarlijkse conferentie, MineCon.

Hoe kon een creatie van een eenling zo’n fenomeen worden? In de eerste plaats is het goed en origineel; een spel dat haast oneindig speelbaar is.

Minecraft begon met het onderdeel Survival, waarin spelers moeten overleven in een vijandige omgeving. Eén geheim is dat de game zelf niet uitlegt wat de bedoeling is. Spelers zien zich gedwongen online te gaan en in filmpjes te ontdekken wat er zoal mogelijk is.

Het latere onderdeel Creative, waarin spelers vrij zijn te bouwen wat ze willen, versterkte dit effect. YouTube stroomde vol met knappe constructies, van een replica van de aarde tot het ruimteschip uit Star Trek op ware grootte.

Vervolgens kwam er nog het onderdeel Adventure bij, waarin spelers de missies en verhalen kunnen beleven die andere spelers voor hen hebben opgezet. Deze worden ook weer veelvuldig opgenomen en gedeeld met de wereld; wie nu op YouTube zoekt naar Minecraft krijgt bijna 38 miljoen hits.

Minecraft is razend populair onder basisschoolkinderen; veel ouders zijn er blij mee. Terecht, want in plaats van stompzinnig geweld vind je hier creativiteit, samenwerking en zelfs educatie. Het spel bevat onder andere elektrische circuits en schakelaars, en met zogenaamde mods kunnen er meer natuurkundige aspecten worden toegevoegd. Veel kinderen zetten hun eigen Minecraft-wereld op en nodigen hun klasgenoten uit om via internet mee te spelen. De game wordt gezien als een soort online Lego; niet toevallig scoren de beoogde studio en producent van de Minecraft-film momenteel met de Lego-film.

En Notch? Die lijkt het allemaal best te vinden. Hij droeg de verantwoordelijkheid voor Minecraft al snel over aan zijn medewerkers, en begon een nieuw, nog ambitieuzer project, de ruimtegame 0x10c. Maar afgelopen zomer staakte hij de ontwikkeling. Hij gaf aan dat hij zich de rest van zijn leven op kleinere spellen gaat richten. “Ik wil alleen nog voor de lol aan dingen werken,” twitterde hij. Het Amerikaanse zakenblad Forbes schatte zijn vermogen toen op 110 miljoen euro.

Eerdere artikelen over Minecraft: