Wat ik geloof: nationaliteit is een vals sentiment

3 oktober 2010 NL

Als je het gezellig wilt houden, moet je niet over politiek en religie beginnen. Daar heb ik me eigenlijk altijd aan gehouden. Op feestjes en, vooral, online. Ik kan me bijvoorbeeld niet herinneren dat ik op dit blog ooit over ‘gevoelige onderwerpen’ heb geschreven.

Dat was niet alleen omdat ik het gezellig wilde houden. Ook omdat ik mensen niet tegen de haren in wilde strijken – mijn mening is niet beter dan de jouwe, maar als ik het zo zwart op wit formuleer, lijkt het heel wat. De derde en belangrijkste reden: omdat ik vond dat ik meer verstand heb van andere zaken, zoals Nintendo en Apple. Ik hield me namelijk veel te weinig bezig met de dingen die er werkelijk toe doen.

Onzichtbare generatie

Daar ga ik wat aan veranderen. Waarom? Simpel gezegd: ik ben me de tyfus geschrokken van de recente presentatie van het regeerakkoord. Wat een toon en wat een achterlijke ideeën. Hoe heeft het zo ver kunnen komen? Dat is zo’n beetje wat er door me heen ging.

Inmiddels gaat het alweer wat beter met me. Ik heb me verdiept in de begrippen ‘minderheidskabinet’ en ‘gedoogsteun’ en ik heb de uitleg van CDA en VVD aangehoord: de interpretatie van Geert Wilders is die van Geert Wilders, en staat los van de nieuwe regering. We zullen zien. Los daarvan is het voorgenomen beleid fout. Zeker als het gaat om immigratie.

Daarom kan ik er niet omheen: ik moet iets doen. Want ik heb het gevoel dat ik heb zitten slapen. Dat ik belangrijke dingen de rug heb toegekeerd en er achter mijn rug om ineens van alles wordt besloten. Nu zeg je misschien: hé, dat klinkt als de essentie van politiek. En misschien had ik inderdaad niets kunnen veranderen aan de verkiezingsuitslag of de formatie. Maar ik heb het niet eens geprobeerd. Ik heb helemaal niets gedaan.

Zoals David Nieborg twitterde: “Mijn generatie was onzichtbaar tijdens de verkiezingen.” Ik ben een van de vele ogenschijnlijk verstandige twintiger/dertigers die zich verre van de politiek hielden. Het is mede mijn schuld dat we zijn waar we nu zijn. Misschien moet de pleuris uitbreken om iedereen weer bij de les te trekken. Is de nieuwe regering toch nog ergens goed voor.

Nationaliteit

Misschien is het een druppel op de gloeiende plaat, maar schrijven is een van de weinige dingen waar ik goed in ben. Op andere manieren kan ik nog minder betekenen. Ik ga dus schrijven over politiek. Hopelijk met enige regelmaat, maar in ieder geval vandaag.

In de toekomst waag ik me misschien nog eens aan de schijnbedreiging van de islam. Dit keer hou ik het bij nationaliteit. Daar ga ik wellicht ontzettend voor de hand liggende dingen over zeggen. Ik verbaas me er eigenlijk over dat ik mijn opvattingen over dit onderwerp zo weinig terugzie in debatten en opinierubrieken. Omdat er geen beginnen aan is? Omdat ze uit de mode zijn? Of toch gewoon omdat ze idioot zijn?

Ten eerste: alle niet-praktische invulling van het begrip ‘land’ is absurd. Met praktisch bedoel ik: bepaalde zaken kunnen beter centraal geregeld worden (ik ben geen anarchist). Dat doen we via de artificiële constructie ‘Nederland’. Omdat het zo gegroeid is en omdat het handig is – we spreken ruwweg dezelfde taal en kennen elkaar een beetje, omdat we bij elkaar in de buurt wonen. De rest is vals sentiment.

Oneerlijk verdeeld

Ik vind bijvoorbeeld dat we geen enkel speciaal recht hebben op ‘ons’ grondgebied. Waarom zouden we? We zijn hier alleen maar geboren. Dat is een gelukkie – we zitten op precies de goede plek. Maar ik zou niet weten waarom mensen die dat toeval niet treft, als ze bereid zijn om de moeite te nemen, niet hierheen zouden mogen komen.

De rijkdom in de wereld is oneerlijk verdeeld. Of eigenlijk is dat een onnozele formulering: de rijkdom is per natuurlijk en menselijk toeval verspreid. Als je spawnt op een kutplek, is het logisch dat je op zoek gaat naar een plek waar je meer kansen hebt.

Binnen nationale grenzen is dat geaccepteerd. Hele volksstammen trekken van de provincie naar de grote steden om te studeren en geld te verdienen. Waarom is het internationaal anders? Omdat Nederland Nederlands moet blijven? Bullshit. For the record, we stammen allemaal af van een paar 1000 man, 70.000 jaar geleden in oost-Afrika. Uiteindelijk zijn we zijn allemaal allochtoon. De fucking mammoet wil zijn land terug.

Nederlandse gamemakers

Ik weet hoe het werkt. Als gamejournalist bedien ik me van nationalistische sentimenten als ik schrijf over de vaderlandse gameindustrie.

Het voordeel van Nederlandse gamemakers (voor mij) klinkt bekend in de oren: ze spreken mijn taal en ze zitten in de buurt. Dat maakt het makkelijker om een band met ze op te bouwen en een dieper inzicht te krijgen in de productie van games. En het is interessant om op overzichtelijke lokale basis de dynamiek van een industrie te kunnen bestuderen. Maar that’s it. Dat het Nederlanders zijn, maakt deze makers verder in geen enkel opzicht beter of belangrijker dan, zeg, Albanese of Argentijnse gamemakers.

Toch kies ik regelmatig voor de ‘hoera, het gaat goed met gameland Nederland’-pitch. Dat raakt nu eenmaal een snaar, zowel bij lezers als bij de redacties aan wie ik mijn artikelen moet slijten. Ik vind dat door de beugel kunnen – ik maak misbruik van een menselijke zwakte, maar op beperkte schaal. Het is een means to an end, een trucje om de verhalen te kunnen vertellen die ik wil vertellen, over creatievelingen die mooie dingen willen maken.

Biologisch bepaald

Mensen zijn nu eenmaal bang voor verandering. Dat weet iedereen die wel eens de layout van zijn website heeft omgegooid. Als zoiets onbenulligs al heftige reacties oproept, wat voor doodsangsten sta je dan wel niet uit als er opeens rare lui in de straat komen wonen?

We zijn bang voor het onbekende, en andersom: we zijn dol op wat we kennen. Mensen die op ons lijken, vinden we aardiger dan mensen die niet op ons lijken. Dat is, denk ik, biologisch bepaald. Iets met evolutionair kuddegedrag dat ooit enorm nuttig was. Helaas is het inmiddels een obstakel geworden. En zorgt het voor irrationele onderbuikgevoelens, die we moeten afleren als we met z’n allen verder willen komen.

Verandering is namelijk goed. Verandering is vooruitgang. Massamigratie, zij het in banen geleid (ik herhaal, ik ben geen anarchist), is misschien wel de enige echte oplossing voor armoede. Denk aan de mensen die naar de grote steden komen om te werken – en de mensen die met hun verdiende geld teruggaan naar het platteland, waar je voor dezelfde euro’s een groter huis krijgt. En dat dan op wereldschaal.