Je hebt altijd minder kogels dan er zombies zijn

Recensie van The Last of Us

Deze recensie stond op 17 juni in nrc.next. Download de PDF.

Op het eerste gezicht lijkt The Last of Us op horrorgames zoals Resident Evil. Ook hier bevecht je zombie-achtige vijanden met wapens waarvoor je altijd te weinig kogels hebt. Maar de reikwijdte is veel groter: eigenlijk is dit een melancholisch avonturenspel, een roadtrip door postapocalyptisch Amerika.

The Last of Us

In de proloog zien we hoe er anno 2013 een zwamachtig virus uitbreekt. Geïnfecteerden veranderen in agressieve mutanten, een vaccin ontbreekt. Hoofdpersonage Joel verliest zijn dochter niet aan een geïnfecteerde, maar aan een politie-agent met al te strikte orders.

Dan springen we twintig jaar in de toekomst. Van de huidige wereldorde is weinig over: in urbane zones heeft het leger quarantainegebieden opgericht, waar de gedecimeerde bevolking moet overleven op voedselbonnen. Daarbuiten is de oneindige wildernis, waar nog steeds veel geïnfecteerden rondwaren. Bij aanvang van het spel maakt Joel kennis met de 14-jarige Ellie, geboren na de val en immuun tegen het virus. Is zij de sleutel tot een betere wereld?

De Californische ontwikkelstudio Naughty Dog, bekend om de uitstekende, zij het oppervlakkige Uncharted-avonturenspellen, heeft zijn beste werk tot nu toe afgeleverd. Joel is geen superheld zoals Nathan Drake uit Uncharted. Als hij een wapen richt, zwiept het alle kanten op. Hij kan niet aan randen hangen of van gebouw naar gebouw springen. Om een metersbrede kloof te overbruggen, moet Joel simpelweg een plank zoeken.

The Last of Us

De game is intenser, met een lager tempo en meer keuzevrijheid in het aanpakken van spelsituaties. De makers hebben begrepen dat een gevecht met drie vijanden net zo spannend kan zijn als een gevecht met dertig vijanden, zeker als je kogels op zijn. Zeker als er een rustige passage aan voorafgaat.

The Last of Us heeft een prettige afwisseling tussen zijn verschillende onderdelen. Het ene moment bewonderen Joel en Ellie een zonsondergang vanaf een overgroeid gebouw, het volgende waden ze door een ondergelopen kelder vol ‘clickers’, geïnfecteerden die blind zijn geworden door de zwammen op hun hoofd: zolang je stil blijft, merken ze niet dat je er bent. Dan weer lever je een licht-tactische strijd met een roversbende.

The Last of Us

Het beste is de emotionele reis die je aflegt. De verbitterde Joel accepteert de opdracht om de naïeve, enthousiaste Ellie naar een geheim laboratorium te brengen met tegenzin, maar gaandeweg komen ze nader tot elkaar. Ja, ze maken ook nogal wat mee samen. Veel ellende, maar ook mooie momenten. Tijdens fraaie scènes als die waarin ze van Boston naar Pittsburgh rijden in een met moeite verkregen auto, miezerregen op de ruit, nostalgische muziek op de cd-speler, is er alle tijd om stil te staan bij de thematiek van de game.

Zoals wel vaker heeft die thematiek alles te maken met de tijd waarin hij is gemaakt. Gingen George Romero’s klassieke zombiefilms over hersenloos consumentisme, en recente post-9/11-films met snélle zombies, zoals 28 Days Later, over terrorisme, daar lijkt The Last of Us zich vooral bezig te houden met de aanhoudende crisis. Met de vraag of alles wat de mensheid heeft opgebouwd, zomaar verloren zou kunnen gaan. Door onzichtbare dreigingen, onze eigen fouten, of een combinatie van die twee.

Maar onder alle zorgen ligt iets hoopvols. Want het spel stelt een tweede vraag: als alles wat wij bezitten is opgeslokt door wildernis, blijft er dan een essentie over, die dit leven alsnog de moeite waard maakt? In goede Hollywood-traditie is Joels antwoord uiteindelijk een volmondig ‘ja’.

The Last of Us
Van: Naughty Dog
Voor: PlayStation 3
5/5 ballen